در این جلسه مورخ ۱۰ شهریور ۱۴۰۱ با موضوع نصب چاهک پره‌ای روی تیکنر مس ۴ مجتمع مس سرچشمه برگزار گردید.
در این جلسه ابتدا معرفی مدار آبگیری کنسانتره مس و سپس به بررسی نصب چاهک پره‌ای روی تیکنر مس ۴ و چالش های انتقال پساب فیلترهای فشاری به خوراک تیکنرهای مس۳ و۴ پرداخته شد .
معرفی مدار آبگیری کنسانتره مس
تیکنرهای مس مجتمع سرچشمه با باطله کارخانه مولیبدن که همان کنسانتره مس است ، خوراک دهی می شوند . تیکنرهای مس شامل تیکنرهای شمال و جنوب ( طرح قدیم ) و تیکنرهای ۳ و ۴ ( طرح توسعه ) که باطله کارخانه مولیبدن ابتدا به یک مقسم کلی ارسال می شود و سپس به ساختمان انتقال تیکنرهای شمال و جنوب و ساختمان انتقال تیکنرهای ۳ و ۴ منتقل می شود .( تصویر۱)
تصویر ۱ – شمای کلی تیکنرهای مس مجتمع سرچشمه
تیکنرهای مس طبق طرح با ۱۵ درصد جامد خوراک دهی می شوند و با ته ریز ۶۰ درصد جامد تیکنرهای شمال و جنوب به ساختمان فیلتر خلا و تیکنرهای مس ۳ و۴ به ساختمان فیلترفشاری ارسال می شوند .
چاهک خوراک دهی تیکنر مس ۴ ( قبل از تغییر )
چاهک خوراک دهی تیکنر مس ۴ ، یک چاهک استوانه ای بود که در این نوع چاهک‌ها بار از طریق لوله به صورت مماسی به داخل چاهک وارد می‌شود و پس از ورود به چاهک انرژی پالپ گرفته شده و از محل مشخص شده در تصویر ۲ خارج شده و کنسانتره در تیکنر ته نشین می‌شود.
تصویر ۲ – چاهک استوانه ای
مشکلات چاهک استوانه ای
گرفتگی خروجی بار از چاهک یکی از مشکلاتی که در این نوع چاهک ها وجود دارد . با تشکیل رسوب و گرفتگی این قسمت بار از پایین چاهک استوانه نمی تواند خارج شود و باعث پر شدن چاهک و در نتیجه پالپ از قسمت بالای تیکنر شروع به سرریز شدن می کند.( تصویر ۳ ) در گذشته برای رفع این مشکل دریچه هایی روی بدنه تیکنر تعبیه شدند که این دریچه ها نیز کارایی نداشته و پالپ و کف به صورت افقی روی سطح تیکنر وارد می شدند که انتشار افقی بار روی سطح تیکنر موجب افزایش کدورت سرریز می شود .
تصویر ۳ – گرفتگی محل خروجی باز از چاهک به تیکنر
برای رفع این مشکل با توجه به تجربیات نصب چاهک در دیگر تیکنرها ، نصب چاهک پره ای برای تیکنر مس ۴ توسط گروه کاشی گر پیشنهاد شد . از ویژگی های مهم چاهک پره ای میتوان به حداکثر توزیع ذرات در محیط چاهک ، حداکثر نرخ برش در بالای چاهک ، حداقل نرخ برش در پایین چاهک ، عملکرد مناسب در نرخ‌های جریان پایین ، کمک به ته‌‌نشینی ذرات در مرکز تیکنر اشاره کرد .
الف
ب
تصویر۴ – الف ) نمای از مقابل چاهک پره ای ب ) نمایی از چاهک پره ای در نرم افزار سالیدورکس
البته چاهک نصب شده ر روی تیکنر مس ۴ ، طرح جدید بوده که نسبت به چاهک قبلی فضای باز کاهش ۷۰ درصدی داشته و این موجب می‌شود که مواد با توزیع بهتری روی سطح چاهک قرار می‌گیرند . این توزیع یکنواخت موجب گرفتن انرژی بیشتر مواد و در نتیجه ته نشینی نیز به طور یکنواخت در کف تیکنر توزیع می‌شود.
در ادامه نصب چاهک برای خوراک دهی به چاهک پره‌ای از یک کانال استفاده شد . انتقال پالپ با کانال از نظرعملیاتی به دلیل دیدن میزان رسوب در کانال و هم از نظر رسوب زدایی نسبت به انتقال پالپ با لوله راحت تر است .
تعویض و تغییر طرح لوله خوراک دهی به مقسم تیکنر مس ۳ و ۴
قبل از تغییر طرح لوله خوراک دهی به مقسم تیکنرهای مس ۳ و ۴ ، دو عدد لوله ۱۲ اینچی از مقسم کلی به ساختمان انتقال تیکنر مس ۳ و ۴ وارد می شد و در آنجا دو لوله ۱۲ اینچی به یک لوله ۱۲ اینچی به صورت شلوارکی وارد مقسم تیکنرهای مس ۳ و ۴ می شد . وجود این شلوارکی موجب رسوب گرفتگی لوله ها و در نتیجه کاهش دبی ورودی به مقسم تیکنرهای مس ۳ و ۴ می شد. برای رفع این مشکل لوله ها رسوب زدایی و یکی از لوله ها کامل تعویض گردید و هر لوله به طور جداگانه به مقسم وارد شدند. ( تصویر ۵ )
تصویر۵ – تعویض و تغییر طرح لوله خوراک دهی به مقسم تیکنر مس ۳ و ۴
تغییر مسیر پساب فیلترهای فشاری
پساب فیلترهای فشاری به یک مقسم در کنار ساختمان انتقال تیکنرهای مس ۳ و ۴ ارسال و سپس از این مقسم به تیکنرهای مس ۳ و ۴ اضافه می شود. انتقال پساب فیلترها به این نحوه شامل ایراداتی است که در ادامه به آنها پرداخته می‌شود.
مشکلات عملیاتی پساب فیلتر
از مقسم پساب فیلترفشاری یک کانال مجزا به کانال خوراک دهی به چاهک تیکنر مس ۳ متصل می‌شود که در اثر برخورد پساب فیلتر با پالپ ارسالی به چاهک موجب سرریز شدن پالپ ( حاوی کنسانتره مس ) از کانال بر روی سطح و بیرون تیکنر شده که باعث هدرروی مقدار زیادی کنسانتره مس که به زحمت استحصال شده است شود. ( تصویر ۶) همچنین از مقسم پساب فیلترفشاری یک مسیر با لوله به کنار تیکنر مس ۴ وارد شده که باعث ایجاد نوسان در گشتاور تیکنر می شود. ( تصویر ۷ )
تصویر۶ – محل برخورد پساب فیلتر و خوراک ورودی به تیکنرمس ۳
تصویر ۷ – انتقال پساب فیلتر به کنار تیکنر مس ۴
برای رفع این مشکلات بایستی مسیر پساب فیلتر از مقسم پساب برداشته و به مقسم خوراک دو تیکنر متصل شود . برای انجام این کار نیاز به افزایش قطر لوله خروجی از مقسم خوراک دو تیکنر برای بیشتر شدن دبی خروجی می‌باشد . اما به دلیل محدودیت‌های عدم بزرگتر کردن لوله در زیر مقسم به دلیل موقعیت زیر آن مسیرهایی از کنار بدنه مقسم در نظر گرفته شد و به موازات کانال خوراک دهی تیکنر مس ۴ در کانال نصب شد . ( تصویر ۸ )
الف ب
تصویر ۸ – الف ) محل سرریز مقسم ب ) شمای از مسیرهای مقسم تیکنر مس ۳ و ۴
در صورتی که دبی مسیر زیر مقسم ناکافی باشد و سطح پالپ داخل مقسم بالا می آید و از این مسیرهای در نظزگرفته شده سرریز شده و وارد کانال خوراک دهی می‌شود. یکی دیگر از فواید انتقال پساب فیلتر به مقسم باعث رقیق سازی خوراک تیکنرهای شده و موجب ته نشینی بهتر مواد در تیکنر خواهد شد.
نتایج
با توجه به بازرسی های فرآیند قبل و بعد از نصب چاهک باعث کاهش انحراف معیار گشتاور تیکنر مس ۴ از ۱٫۹ به ۱٫۲ ، کاهش میزان کدورت سرریز از ۱٫۸ به ۱٫۱ گرم بر لیتر ، کاهش نوسانات دانسیته ته ریز تیکنر و محیطی آرام و فاقد کف بر روی سطح تیکنر حاصل شد . ( تصویر ۹ )
تصویر ۹ – محیط آرام و فاقد کف پس از نصب چاهک پره ای
- لازم به ذکر است تمامی نتایج به دست آمده قبل از تغییر مسیر لوله پساب فیلتر است و متصل کردن این لوله به مقسم خوراک تیکنرهای مس ۳ و ۴ در حال انجام است .
