“از مفهوم تا محصول – روش اجزای گسسته” عنوان کتاب جدید دکتر صمد بنیسی است که توسط انتشارات دانشگاه هرمزگان منتشر شده است. در این کتاب، به شرح روابط، الگوریتم ها و اصول روش اجزای گسسته (Discrete Element Method) پرداخته شده است. این کتاب شامل ۱۲ فصل بوده که در آن از معرفی تا موارد استفاده صنعتی این روش، پرداخته شده است.
پیش‌گفتار
بهینه‌سازی پیوسته فرآیندها، رمز ارتقای جایگاه صنایع در دنیای پر رقابت امروز است. با افزایش هزینه‌های تولید و اقبال مشتریان به محصولات با کیفیت بالا، داشتن خط تولیدی با استانداردهای به روز ، ضروری است. در اغلب صنایع – بخصوص فرآوری مواد معدنی- که در آن‌ها مواد دانه‌ای (جریان‌های ذره‌ای) بیشترین نقش را دارند، شناخت رفتار (موقعیت، سرعت، شتاب، نیرو و …) ذرات در شرایط مختلف برای بهینه‌سازی سیستم‌ها حائز اهمیت است.
به‌کارگیری روش‌های فیزیکی جهت دستیابی به مقادیر مطلوب عوامل دخیل در فرآیند برای رسیدن به حالت بهینه، زمان‌بر و پرهزینه است. روش اجزای گسسته (راگ)، یک روش شبیه‌سازی رایانه‌ای جایگزین است که با استفاده از توان محاسباتی بالای رایانه‌ها و به‌کارگیری الگوریتم‌های مناسب، کمک شایانی به بهینه‌سازی فرآیندها می‌کند. چون اساس این روش، دنبال کردن هر ذره و انجام محاسبات مربوط در بازه‌های زمانی بسیار کوتاه است، مهم‌ترین مانع پیشرفت آن، حجم محاسبات بالاست؛ به طوری که ممکن است شبیه‌سازی چند ثانیه از یک فرآیند به چند ماه زمان نیاز داشته باشد.
در این کتاب، راگ به طور مفصل از معرفی مفاهیم اولیه تا به‌کارگیری آن برای تولید محصول (نرم‌افزار) شرح داده می‌شود تا رویکرد استفاده از آموزش‌های دانشگاهی برای تولید محصولی جهت رفع نیازهای جامعه به طور عینی نشان داده شود. بالا بردن اعتمادبه‌‌نفس در جوانان کشور عزیزمان ایران، برای تولید محصولات به ظاهر پیچیده با به‌کارگیری هوشمندانه مفاهیم بنیادی و تلاش مستمر از فواید جانبی این کتاب و محصول آن است.
در سال ۱۳۹۰، تنها یک نرم‌افزار تجاری شناخته شده راگ در بازار جهانی وجود داشت. تلاش چند باره برای خرید این نرم‌افزار از طریق چند کشور( کانادا، استرالیا، فرانسه و ترکیه) به دلیل اعمال تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان حاصلی نداشت. با عدم دسترسی به نرم‌افزار تجاری موجود، تصمیم به تولید آن توسط جوانان این مرزوبوم گرفته شد که به نظر کاری نشدنی و یا عبث می‌نمود. برنامه‌ریزی دقیق به همراه یک دهه تلاش شبانه‌روزی جوانان کشور منجر به تولید این محصول راهبردی گردید. گذر از مرحله رونوشت‌برداری و استفاده صرف از محصولات بیگانه و ورود به مرحله خلق و ایجاد محصول قابل رقابت، یکی از پایه‌های اصلی تمدن‌سازی است. وارد شدن به مرحله پرمشقت خلق اثر، باعث گشوده شدن پنجره‌های جدیدی از تحقیق‌های کاربردی شد که ثمره تلاش و هزینه‌کرد یک دهه کار بنیادی بود.
به‌کارگیری این محصول (نرم افزار KMPCDEM©) برای حل مشکلات صنعتی کشور با مستندات کامل در فصل ۱۲ کتاب آورده شده که گوشه‌ای از توان‌مندی این نوع نرم‌افزارهاست. شایان ذکر است که روز به روز به تعداد زمینه‌هایی که می‌توان از این محصول جهت بهینه‌سازی فرایندها استفاده کرد، افزوده می‌شود.
در یک دهه گذشته، جوانان زیادی با تلاش شبانه‌روزی و اراده قوی عبور از این راه پروپیچ‌وخم را با عنایات خداوند متعال و صبر هوشمندانه امکان‌پذیر کردند. این جوانان پرشور در قالب پروژه‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری خود با سربلندی نظریه از مفهوم تا محصول را عینیت بخشیدند. آقایان دکتر علیرضا قاسمی، محمد انصاری، عرفان راضی، سید امید موسوی، بهروز مقصودی، یاسر دهقان، میلاد نژاد آریا، صادق زارع، مصطفی جهان‌دیده و خانم‌ها دکتر الهام نعمت‌اللهی، دکتر زهرا بی‌باک و درنا پیروزان در این کار ملی مشارکت بی‌بدیلی داشتند که با مدیریت و خلاقیت آقای دکتر علیرضا قاسمی به ثمر نشست.
از همسر مهربانم که در ۳۵ سال گذشته، سنگ صبور من بوده و در غم، شادی، شکست و موفقیت همواره کنار من بودند، تشکر می‌کنم. امید است که خداوند متعال این کار ناچیز را به عنوان باقیات‌الصالحات قبول نموده و ره‌توشه آخرت اینجانب قرار دهد.
صمد بنیسی
زمستان ۱۴۰۱
