”استانداردسازی راهبری کارخانه از طریق بازرسی فرایند” از سال ۱۳۹۴ در صنایع بزرگ فرآوری مواد معدنی در کشور با کمک مدیران، روسا، سرپرستان و کارکنان به اجرا گذاشته شده است. در این مدت بهجای پرداختن به تحقیقاتی که نقش مستقیمیدر تولید نداشته و نتایج آن در بهترین حالت تأیید کارهای انجامشده در ۵ دهه گذشته در دنیا است، عوامل دوری از راهبری استاندارد مورد بررسی قرار گرفت. در طی این مدت، کارشناسان مرکز تحقیقات فرآوری مواد کاشیگر علاوه بر کار در کنار کارکنان عملیاتی با آنها زندگی کردهاند. حاصل این تلاش، اتخاذ شیوههای عملیاتی جدید با ایجاد تغییرات تدریجی در فرایند، تجهیزات و رفتار نیروی انسانی بوده است. این رویکرد، در دراز مدت، نهادینه کردن روش صحیح راهبری کارخانه را به دنبال خواهد داشت. برخلاف گزارشهای متداول، در این گزارشهای مرکز، مسائل کاملاً ملموس کارخانه مورد تجزیهوتحلیل قرار میگیرند و راههای رفع مشکلات ارائه میشوند.
یکی از لازمههای استانداردسازی، در اختیار داشتن دانش کاربردی در حوزههای مختلف مکانیکی، کنترلی و فرآیندی موجود در کارخانه است. در این راستا، مرکز تحقیقات فرآوری مواد کاشیگر اقدام به آموزش کاربردی این مباحث و تالیف و انتشار مجموعه کتابچه های مربوط به آنها کرده است.
در ادامه، عناوین و فهرست مطالب این کتابچهها آمده است.
فصل اول: توان
۱-۱- توان
۱-۲- انتخاب توان مناسب برای تجهیز
۱-۳- محاسبه مقدار کار و توان لازم برای خردایش مواد معدنی
۱-۴- تأثیر آستر در توانکشی آسیاها
۱-۵- نوسان توانکشی در سنگشکنهای مخروطی ثالثیه مجتمع مس سرچشمه
۱-۶- توانکشی در آسیاهای گلولهای و نیمهخودشکن
۱-۷- توان لازم جهت تعلیق مواد در سلولهای تانکی سرچشمه
۱-۸- توان لازم برای پمپ هیدروسیکلونها
۱-۹- توانکشی در سرندکنی
فصل دوم: توانکشی در تسمهها
۲-۱- مقدمه
۲-۲- اندازهگیری مشخصات یک تسمه
۲-۳- انواع تسمههای متداول در صنعت
۲-۳-۱- تسمههای معمول
۲-۳-۲- تسمههای کسر اسب بخار
۲-۳-۳- تسمههای V شکل عمیق یا ذوزنقهای
۲-۴- محاسبه تعداد تسمهها
فصل اول: مقدمهای بر پمپاژ و انواع پمپها
۱-۱- مقدمه
۱-۲- مفاهیم مهم در پمپ
۱-۳- هدف از بهکارگیری پمپ
۱-۴- دستهبندی پمپها
۱-۴-۱- پمپهای جابجایی مثبت (Positive Displacement Pumps)
۱-۴-۲- پمپهای گریز از مرکز یا سانتریفیوژ (Centrifugal Pumps)
۱-۵- دستهبندی پمپهای گریزازمرکز
۱-۵-۱- دستهبندی پمپهای گریزازمرکز ازنظر ساختار پوسته یا حلزونی
۱-۵-۲- دستهبندی پمپهای گریزازمرکز از نظر ساختار پروانهها
۱-۵-۳- پمپهای پیچکی (Volute Pumps)
۱-۵-۴- پمپهای افشان (Diffuser Pumps)
۱-۵-۶- پمپهای توربینی یا احیایی (Turbine or Regenerative Pumps)
۱-۵-۷- پمپهای ملخی یا جریان محوری (Propeller or Axial flow Pumps)
۱-۵-۸- پمپهای جریان مختلط (Mixed Flow Pumps)
فصل دوم: توصیف رابطه برنولی
۲-۱- مفهوم رابطه برنولی
۲-۲- اتلاف انرژی در حرکت سیال
فصل سوم: پمپهای گریزازمرکز
۳-۱- ساختمان پمپهای گریزازمرکز
فصل چهارم: انتخاب پمپ
۴-۱- منحنی سیستم
۴-۲- منحنی مشخصه پمپ
۴-۳- کارآیی پمپ
فصل پنجم: پمپ خلاء با حلقه آب
۵-۱- معرفی و نحوه کار پمپهای خلاء
۵-۲- نقش آب در پمپ خلاء
فصل ششم: حفرهزایی (کاویتاسیون)
۶-۱- حفرهزایی (Cavitation)
۶-۲- نحوه بدست آوردن فشار مکش خالص مورد نیاز پمپها
۶-۳- دلیل ایجاد حباب: نمودار فازی آب
۶-۴- محل ایجاد حباب در سیستم
۶-۵- مراحل تشکیل تا ترکیدن حباب
فصل هفتم: فشار خالص مکش مورد نیاز پمپها و مقابله با حفرهزایی
۷-۱- نحوه مقابله با حفرهزایی در پمپ
۷-۲- فشار مکش خالص مورد نیاز (Required Net Pressure Suction Head; NPSHR)
۷-۳- نحوه بدست آوردن فشارمکش خالص مورد نیاز پمپها
فصل هشتم: تعیین محل قرارگیری پمپ
۸-۱- تعیین محل قرارگیری پمپ برای برآورده کردن فشار مکش خالص مورد نیاز:
۸-۲- راههای جلوگیری از حفرهزایی:
فصل نهم: نحوه تبدیل مشخصات پالپ به آب برای انتخاب پمپ
۹-۱- نحوه تبدیل مشخصات پالپ به آب برای انتخاب پمپ
۹-۲- ضریب پمپکردن پالپ (KSP)
فصل دهم: آشنایی با پلاک پمپها و بهکارگیری قوانین مربوط به آنها
۱۰-۱- مقدمه
۱۰-۲- پلاک پمپها
۱۰-۳- نحوه محاسبه پارامترهای عملیاتی پمپ
۱۰-۳-۱- محاسبه سرعت پمپ برای یک دبی معین
۱۰-۳-۲- محاسبه دبی پمپ برای یک اندازه پروانه معین
۱۰-۳-۳- محاسبه فشار استاتیکی پمپ برای یک سرعت پمپ معین
۱۰-۳-۴- محاسبه فشار استاتیکی پمپ برای یک دبی معین
۱۰-۳-۵- محاسبه توان پمپ برای یک سرعت معین
فصل یازدهم: نحوه محاسبه افت فشار در مدار انتقال سیال
۱۱-۱- مقاومت اصطکاکی در مقابل عبور جریان سیال
۱۱-۲- مفهوم زبری لوله و تأثیر آن
۱۱-۳- محاسبه افت فشار به واسطه زبری لوله
۱۱-۴- افت فشار به واسطه نوع جریان
۱۱-۵- پروفیل سرعت و افت فشار در جریان آرام و آشفته
۱۱-۶- محاسبه افت فشار ناشی از اتصالات
۱۱-۷- تعیین اختلاف فشار لازم برای سیستم انتقال آب
فصل اول: مقدمهای بر فنها و انواع آنها
۱-۱- مقدمه
۱-۲- دستهبندی فنها
۱-۲-۱- فنهای محوری (Axial Fans)
۱-۲-۲- فنهای گریزازمرکز یا سانتریفیوژی (Centrifugal Fans)
۱-۳- دستهبندی پروانه فنهای گریزازمرکز
۱-۳-۱- پروانه انحنا رو به جلو (Forward Curved; FC)
۱-۳-۲- پروانه انحنا رو به عقب (Backward Curved; BC)
۱-۳-۳- پروانه با پرههای متمایل به عقب (Backward Inclined)
۱-۳-۴- پروانه با پرههای دوکیشکل متمایل به عقب (Airfoil)
۱-۳-۵- پروانه با پرههای شعاعی (Radial)
۱-۴- نقش پروانه و پرههای آن بر عملکرد فنهای گریزازمرکز
فصل دوم: روشهای کنترل فن
۲-۱- مقدمه
۲-۲- روشهای کنترل
۲-۲-۱- دور متغیر
۲-۲-۲- دریچه یا دمپر در خروجی فن
۲-۲-۳- استفاده از تجهیزات نصب شده در ورودی فن
فصل سوم: مفاهیم پایهای مرتبط با فنها
۳-۱- فشار
۳-۲- فشار استاتیکی
۳-۳- هد فشار یا فشار هیدرواستاتیکی
۳-۴- فشار دینامیکی
۳-۵- رابطه برنولی
فصل چهارم: انتخاب فن
۴-۱- منحنی سیستم
۴-۲- منحنیهای فن
۴-۲-۱- منحنی فشار فن
۴-۲-۲- منحنی توان فن
۴-۳- نحوه به دست آوردن منحنی فن برای سرعتهای مختلف
۴-۴- قوانین فنها
۴-۴-۱- تأثیر دبی بر هد فشار
۴-۴-۲- تأثیر سرعت فن بر مقدار توان
۴-۴-۳- رابطه دبی مکش و قطر فن
۴-۵- منحنیهای مربوط به فنهای مختلف
فصل اول: مقدمه
۱-۱- مقدمه
۱-۲- طراحی تانک آمادهساز
۱-۳- تیغه (baffle) و موقعیت افقی همزن
۱-۴- انواع شکل همزنها
۱-۴- رابطه سرعت نوک همزن و سرعت سیال
۱-۵- اعداد بدون بعد
۱-۶- عدد رینولدز
۱-۷- انواع جریان
۱-۸- عدد جریان (Flow number; NQ) و میزان جریان عبوری از پروانه (q)
۱-۹- محاسبه توان لازم برای همزن – مفهوم عدد توان (Power number; NP)
۱-۱۰- عدد فرود (Froude)
۱-۱۱- سطح توان یا مقیاس توان
۱-۱۲- شدت همزنی
۱-۱۳- درصد حجمی
۱-۱۴- توان لازم همزن برای تعلیق کامل ذرات در تانک آمادهساز
۱-۱۵- تعیین مقدار توان مورد نیاز همزن تانکهای آمادهساز
فصل دوم: سؤالات و حل مسائل کاربردی
۲-۱- سؤالات و حل مسائل کاربردی
فصل اول: اصول پایهای جداکننده مغناطیسی
۱-۱- طبقهبندی مواد مغناطیسی
۱-۲- نفوذپذیری مغناطیسی
۱-۳- شدت و گرادیان میدان مغناطیسی
۱-۴- توصیف نیروها در جداکننده مغناطیسی
۱-۵- دلمه شدن مغناطیسی و غیرمغناطیسی کردن
۱-۱- طبقهبندی مواد مغناطیسی
۱-۲- نفوذپذیری مغناطیسی
۱-۳- شدت و گرادیان میدان مغناطیسی
۱-۴- توصیف نیروها در جداکننده مغناطیسی
۱-۵- دلمه شدن مغناطیسی و غیرمغناطیسی کردن
فصل دوم: طراحی جداکننده مغناطیسی استوانهای تر
۲-۱- مقدمه
۲-۲- انواع مخزن
۲-۳- آهنربا
فصل سوم: آماده سازی و خصوصیت سنجی خوراک جداکننده مغناطیسی استوانهای تر
۳-۱- مقدمه
۳-۲- دانسیته پالپ خوراک
۳-۳- توزیع دانهبندی خوراک
۳-۴- سهم مواد مغناطیسی در خوراک
۳-۵- توزیع خوراک به جداکنندههای مغناطیسی استوانهای تر
۳-۶- مقایسه روشهای تک و دو مرحلهای بازیابی واسطه سنگین
فصل چهارم: ملاحظاتی در مورد ظرفیت جداکننده مغناطیسی استوانهای تر
۴-۱- مقدمه
۴-۲- تغییرات قطر و طول استوانه
۴-۳- سرعت استوانه
۴-۴- استانداردهای کلی ظرفیت
فصل پنجم: پارامترهای عملیاتی موثر بر عملکرد جداکنندههای مغناطیسی استوانهای تر
۵-۱- مقدمه
۵-۲- کنترل سطح پالپ درون مخزن
۵-۳- فاصله بین استوانه و مخزن
۵-۴- موقعیت آهنربا
۵-۵- جداکردن کنسانتره از استوانه
۵-۶- غیرمغناطیسی کردن کنسانترههای مغناطیسی
فصل ششم: بازرسی فرآیندی جداکنندههای مغناطیسی استوانهای تر خطوط تولید کنسانتره ۶،۵ و ۷
۶-۱- مدار خطوط تولید کنسانتره ۵، ۶ و۷
۶-۱-۱- مرحله اول (کوبر)
۶-۱-۲- مرحله دوم (پرعیارکنی اولیه و شستشو)
۶-۱-۳- مرحله سوم (آبگیری)
۶-۲- مشخصات طراحی جداکنندههای مغناطیسی استوانهای تر خطوط تولید کنسانتره ۵، ۶ و ۷
۶-۳- اجزای جداکننده مغناطیسی استوانهای تر خطوط تولید کنسانتره ۵، ۶ و۷
۶-۴- آمادهسازی و خصوصیتسنجی خوراک جداکنندههای مغناطیسی استوانهای تر خطوط تولید کنسانتره ۵، ۶ و ۷
۶-۴-۱- درصد جامد خوراک
۶-۴-۲- توزیع دانه بندی ذرات خوراک
۶-۴-۳- توزیع خوراک
۶-۵- پارامترهای عملیاتی راهبری جداکنندههای مغناطیسی استوانهای تر خطوط تولید کنسانتره
۶-۵-۱- کنترل سطح
۶-۵-۲- فاصله استوانه تا مخزن
۶-۵-۳- فاصله لبه تخلیه کنسانتره تا استوانه
۶-۵-۴- موقعیت آهنربا
۶-۵-۵- جداکردن کنسانتره مغناطیسی از استوانه
۶-۵-۶- رسوب گرفتگی کنسانتره در مجرای خروجی مرحله پرعیارکنی اولیه
۶-۶- نتیجهگیری
فصل اول: مبانی کنترل فرآیند
۱-۱- مقدمه
۱-۱-۱- سطوح مختلف کنترل
۱-۱-۲- عناصر اصلی سیستمهای کنترل
۱-۲- کنترلکنندههای پایدارساز
۱-۲-۱- مفاهیم کلی
۱-۲-۲- حالتهای مختلف سیستم کنترل پسخور
۱-۳- انواع کنترل پسخور
۱-۳-۱- کنترل تناسبی (Proportional Control; P)
۱-۳-۲- کنترل انتگرالی
۱-۳-۳- کنترل مشتقی
۱-۴- انواع حلقههای کنترلی
۱-۴-۱- کنترل نسبت و زنجیرهای (Ratio and Cascade Control)
۱-۴-۲- کنترل دیجیتالی (رقمی)
۱-۵- آشنایی با کنترلکنندهها و حسگرهای صنعتی
۱-۵-۱-کنترلکنندههای تناسبی – انتگرالی – مشتقی (PID)
۱-۵-۲- حسگرها و ابزار دقیق
۱-۵-۳- وظایف عناصر ابزار اندازهگیری
۱-۵-۴- صحت و کالیبراسیون (درجهبندی)
۱-۵-۵- قابلیت اعتماد (Reliability)
۱-۵-۶- دینامیک (Dynamics)
۱-۵-۷- متغیرهای مشتق شده (Derived Variables)
۱-۵-۸- تعریفها و اصطلاحات
۱-۵-۹- مشخصات یک حسگر خوب
۱-۵-۱۰- کالیبراسیون (درجهبندی)
۱-۵-۱۱- تقسیمبندی ابزار دقیق مورداستفاده در فرآیندها
۱-۶- تنظیم کنترلکنندههای فرآیند (TUNING PROCESS CONTROLLERS)
۱-۶-۱- روش Coon و Cohen
۱-۶-۲- روش Ziegler و Nichols
فصل دوم: حلقههای کنترلی مدار آسیاکنی گندلهسازی
۲-۱- شرح مدار آسیاکنی کارخانه گندلهسازی شماره ۱ شرکت معدنی و صنعتی گلگهر
۲-۲- مولد هوای داغ
۲-۲-۱- خط گاز
۲-۲-۲- مشعل
۲-۲-۳- دمنده هوا
۲-۲-۴- نحوه روشن کردن مولد هوای داغ (Hot Gas Generator)
۲-۳- جداکننده هوایی
۲-۳-۱- اجزای مختلف جداکننده هوایی کارخانه گندلهسازی یک گلگهر
۲-۳-۲- جریانهای درون جداکننده هوایی دینامیکی
۲-۳-۳- تنظیم میزان سرعت هوای در گردش
۲-۳-۴- پارامترهای قابل دستکاری در جداکننده هوایی
۲-۴- جداکننده اولیه غبار (DUST PRE-SEPARATOR)
۲-۵- غبارگیر کیسهای (BAG FILTER)
۲-۶- استانداردسازی حلقههای کنترلی مدار آسیاکنی کارخانه گندلهسازی
۲-۶-۱- حلقه کنترل تناژ خوراک آسیا
۲-۶-۲- حلقه کنترل تناژ باربرگشتی به آسیا
۲-۶-۳- استانداردسازی حلقههای کنترل مواد ورودی به آسیا
۲-۶-۴- حلقه کنترل دما قبل از غبارگیر کیسهای
۲-۶-۵- مشکلات ناشی از عدم استفاده حلقه دما
۲-۶-۶- مشکلات بهکارگیری حلقه کنترل خودکار دما
۲-۶-۷- حلقه کنترل فشار قبل از آسیا
۲-۶-۸- حلقه کنترل فشار قبل از غبارگیر کسیهای
۲-۶-۹- راهبری حلقه کنترل فشار قبل از غبارگیر کیسهای
۲-۶-۱۰- استانداردسازی حلقه کنترل فشار قبل از غبارگیر کیسهای
فصل سوم: آشنایی با پنجرههای اطلاعاتی سیستمهای کنترلی ABB
۳-۱- آشنایی با پنجرههای اطلاعاتی سیستمهای کنترلی کارخانههای شرکت معدنی و صنعتی گلگهر
۳-۲- صفحه پیش فرض (یک نقطه)
۳-۳- صفحه دوم کنترل کننده (بخش دو نقطه)
۳-۳-۱- سربرگ Mode
۳-۳-۲- سربرگ Trend
۳-۳-۳- سربرگ Lim1
۳-۳-۴- سربرگ Lim2
۳-۳-۵- سربرگ Group
۳-۳-۶- سربرگ IO Status
۳-۴- صفحه سوم کنترل کننده (بخش سه نقطه)
۳-۴-۱- سربرگ Par
۳-۴-۲- سربرگ Par2