اساس راهبری تیکنر های باطله بر مبنای دو پارامتر گشتاور و درصد جامد خروجی ته ریز تیکنرها انجام می شود. با افزایش این دو پارامتر راهبر عملیات میزان شیر ته ریز را به صورت دستی در اتاق کنترل زیاد می کند و برعکس. لذا ایجاد یک حلقه کنترلی برای گشتاور تیکنر با شیر ته ریز ضروری به نظر می رسد.

با توجه به اهمیت زیاد گشتاور از دو جنبه کنترل این پارامتر حائز اهمیت می باشد. اولی حساسیت عملکرد مکانیکی تیکنر می باشد، زیرا تنها پارامتری که باعث متوقف شدن تیکنر می شود بالا رفتن گشتاور به بیش از حد مجاز می باشد و دومی بازیابی حداکثری آب می باشد مثلاً در مواقعی که خوراک از مواد رسی تشکیل شده باشد در اثر بالا رفتن سریع گشتاور نمی توان با دانسیته زیاد کار کرد لذا در این گونه مواقع تا قبل از رسیدن گشتاور تیکنر به بیش از حد مجاز و متوقف شدن تیکنر حلقه کنترلی عمل کرده و گشتاور را در حد مجاز نگه می دارد علاوه بر آن در مواردی که خوراک پیریتی باشد گشتاور پایین و درصد جامد بالا خواهد بود لذا هنوز جا برای بالا بردن دانسیته خروجی و گشتاور به حد مجاز وجود دارد لذا در هردو مورد بازیابی حداکثری آب را خواهیم داشت.

برای ایجاد این حلقه ابتدا باید دبی سنج ها ی خطوط ته ریز مقدار صحیحی از دبی را نشان دهند تا شیر ته ریز بر اساس این دبی کم و زیاد شود. اما به دلیل افقی بودن مسیر ته ریز تیکنر ها این لوله ها به صورت پر نبودند، لذا به منظور حل این مشکل یک زانویی در انتهای لوله ته ریز خط ۲ تیکنر ۵ نصب شد. شکل آن را در زیر مشاهده می کنید.

برای اعتبار سنجی این که بعد از نصب زانویی دبی سنج ها عدد درستی رانشان می دهند یا خیر از یک دبی سنج قابل حمل استفاده شد. نتایج آن در شکل زیر قابل مشاهده است.

مشکل مربوط به تیکنر ۴ باطله کوچک بودن حجم کانال آب سرریز این تیکنر می باشد که باعث سرریز شدن آب به سطح زمین و هدرروی آب می شود که به طور متوسط ۱۰۰ متر مکعب درساعت آب از طریق این تیکنر به هدر می رود. در نتیجه برای حل این مشکل یک لوله سرریز کمکی در نقطه مقابل لوله سرریز فعلی در حال نصب است. در زیر شکل آن را مشاهده می کنید.

طول مسیر لوله کشی حدود ۱۶۰ متر با شیب ۲ درصد می باشد.

یکی از مشکلات مربوط به سییستم فلوکولانت سازی تیکنر ۳ و ۵ سرعت زیاد تزریق فلوکولانت و به طبع آن تشکیل لکه (مواد به هم چسبیده فلوکولانت) در مخازن آماده ساز می باشد. در شکل زیر نمایی از این سیستم مشاهده می شود.

برای حل مشکل وجود لکه ها یک دور متغیر برای فیدر تزریق فلوکولانت خشک نصب شد و زمان تزریق آن از ۹۰ ثانیه به ۱۶۰ ثانیه افزایش داده شد که تقریبا همزمان با تزریق آب به داخل قیف می باشد. در شکل زیر پمپ فیدر فلوکولانت خشک مشاهده می شود.

وجود لکه ها باعث ایجاد مشکلاتی از قبیل کاهش کارایی فلوکولانت، افزایش میزان مصرف فلوکولانت، نوسان دبی تزریقی فلوکولانت به تیکنر، گیر کردن در لوله های تزریق فلوکولانت و همچنین فرسودگی پمپ ها ایجاد می کند که بعد از نصب درایو و افزایش زمان تزریق فلوکولانت این لکه ها به طور چشمگیری کاهش پیدا کرد. در شکل زیر این لکه ها مشاهده می شوند.

در این ارایه به مشکلات مربوط به تیکنر فاز ۱ مس و اصلاحات انجام شده در تیکنر های مس-مولیبدن پرداخته می شود.

تیکنر مس فاز ۱ نوسان گشتاور دارد که دودلیل اصلی ممکن است وجود داشته باشد.اولی کج شدن شافت مرکزی و دومی کج شدن cage پاروها. در شکل زیر نمای شماتیک آن نمایش داده شده است.

یکی دیگر از مشکلات این تیکنر چاهک نامناسب آن است که به صورت سرندی می باشد و زود پر می شود و مواد از بالای آن سرریز می کنند و باعث توزیع غیر یکنواخت بار در داخل تیکنر می شود. شکل زیر نمایی از این چاهک می باشد.

ازجمله اصلاحاتی که در تیکنر مس مولیبدن فاز ۲ جهت جلوگیری از تجمع کف روی سطح آن انجام شد لوله کشی آب تازه برای دوش های اسپری آب بود.

نتایج این اصلاحات در تیکنر کاهش میزان کف روی سطح تیکنر بود.

از دیگر اقدامات انجام شده در تیکنر مس-مولیبدن فاز۲ اضافه کردن تیغه به پاروهای آن در قسمت مرکزی بود که باعث کاهش نوسان دانسیته ته ریز تیکنر شد. چون در این صورت مواد به صورت پیوسته تر وارد کن مرکزی می شوند. که این موضوع باعث کاهش ۴۵ کیلوگرم بر مترمکعبی شد.

از دیگر اقدامات انجام شده در تیکنرهای کنسانتره مس-مولیبدن راه اندازی دبی سنج های ته ریز تیکنر شمالی و فاز ۱ بود. که دبی سنج های شمالی مشکل گل گرفتگی سنسورها و فاز یک مشکل ترانسمیتر داشتند.

جهت برگشت آب سرریز تیکنرهای مس-مولیبدن تغلیظ ۲ به ابتدای سلول های پرعیارکنی اولیه در کارخانه پرعیار سازی مکان مناسبی جهت نصب باکس مجموع و پمپ های آن تعیین شد، باکس آن نیز ساخته شد وفندانسیون آن آماده شد. با برگشت این آب ها به ابتدای سلول های رافر میزان هدرروی کنسانتره از طریق سرریز این تیکنرها به صفر می رسد.

اولین کنگره علوم و مهندسی آب و فاضلاب ایران در تاریخ ۲۶ و ۲۷ بهمن سال ۹۶ در کتابخانه علامه امینی دانشگاه تهران برگزار گردید.

 محورهای این کنگره شامل موارد زیر بود:

– دغدغه‌های حوزه تامین، انتقال، تصفیه و توزیع آب شهری

باز تعریف شاخص‌های بهره‌مندی از آب شرب

۲- دغدغه‌های حوزه جمع آوری، انتقال، تصفیه، بازچرخانی و بازیافت فاضلاب

۳- آب‌های نامتعارف، پساب‌ها و آب‌های لب شور: برنامه‌ریزی، مدیریت و بهره‌برداری

نقش آبهای نامتعارف  در تامین آب شرب

۴- تکنولوژی‌ها و مصالح نو درآب و فاضلاب و راهکارهای بومی‌سازی آنها

ارائه آخرین دستاوردهای علمی و اجرایی در حوزه دانشگاهها، شرکتهای آبفا و صنعت

تعریف شاخصها، استانداردها و معیارهای بومی در طراحی، اجرا، راهبری و بازسازی سیستم های آب و فاضلاب

رویکردهای جدید در تامین و توزیع آب شرب

فرآیندهای پیشرفته تصفیه آب و فاضلاب

۵- ارتقا، بهینه‌سازی وتوسعه‌ی طرح‌های آب و فاضلاب با نگاه به نیازهای فردا

مدیریت راهبری، ارتقا و بازسازی سیستمها و تاسیسات آب و فاضلاب

استخراج شاخصه ها و معیارهای طراحی حاصل از داده های بهره برداری شبکه ها و تصفیه خانه های آب و فاضلاب در نگهداری و بهره برداری آنها

ارتقا و به روز آوری تصفیه خانه های آب

ارتقای مؤلفه‌ی ایمنی در اجرا و احداث طرح‌های آب و فاضلاب

مقاوم سازی و بهینه سازی طرح‌های آب و فاضلاب

افزایش عمر مفید طرح‌های آب و فاضلاب

لوله و لوله‌گذ اری در طرح‌های آب و فاضلاب

۶- برنامه‌ریزی و مدیریت منابع مالی وانسانی درحوزه آب و فاضلاب

راههای تامین مالی و اجرای سامانه های آب و فاضلاب توسط بخش خصوصی

مولفه های خدمات مطلوب آب و فاضلاب

نقش نیروی انسانی در خدمات پایدار آب و فاضلاب

بازتعریف اهداف و ماموریت های شرکتهای آب و فاضلاب در افق ۱۴۲۰

تنوع بخشی به منابع مالی طرحهای آب و فاضلاب

۷- درس آموخته‌های صنعت آب و فاضلاب

ارائه تجربیات موفق در زمینه مدیریت مصرف و انرژی و کاهش تلفات

نظام فنی و اجرایی طرح‌های آب و فاضلاب

۸- آسیب شناسی طراحی، اجرا، مدیریت و راهبری سیستم‌ها و تاسیسات آب و فاضلاب

آسیب شناسی روند تهیه استانداردها و ضوابط فنی در حوزه آب و فاضلاب

آسیب شناسی وضعیت موجود در طراحی، اجرا، راهبری و بازسازی سیستمهای آب و فاضلاب

جوانب فنی و اجرای نظارت بر طرح‌های آب و فاضلاب

۹- نقش رویکردهای اجتماعی، اقتصادی وفنی درمدیریت مصرف وکاهش بحران آب

آب بدون درآمد

اقتصاد آب

جامعه شناسی آب

نقش رسانه ها

 نقش زنان

۱۰- مدیریت انرژی در صنعت آب و فاضلاب

تعداد کل  مقاله های ارسال شده به این کنگره ۲۹۵ تا بود که از این میان ۲۰۹ تا مقاله پذیرش شد.

عنوان مقاله ای که توسط مرکز تحقیقات فراوری کاشی گر ارایه شد به شرح زیر می باشد:

افزایش بازیابی آب در تیکنرها با اصلاح چاهک خوراک‌دهی سازگار با تیکنرهای نسل جدید

مطالعه موردی: تیکنرهای مس-مولیبدن مجتمع مس سرچشمه

چکیده این مقاله به شرح زیر می باشد:

در سطح جهانی حدود یک چهارم آب مصرفی در صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. بیشتر صنایع از آب به عنوان یک ورودی اساسی در فرآیند تولید بهره می‌گیرند. کمبود آب تاثیر مستقیمی بر عمر معادن و فعالیت های معدنی دارد، از این رو برای افزایش بازدهی معادن مخصوصاً در مناطق خشک، استفاده حداکثری از آب و بازیابی حداکثری آن امری حیاتی می‌باشد.  در مجتمع مس سرچشمه حدود %۸۵ آب مورد استفاده کارخانه آب بازیافتی می باشد که سرریز تیکنرها عمده‌ی آن را تشکیل می دهد. یکی از مشکلات موجود در استفاده از آب برگشتی وجود مواد جامد معلق در آن می باشد که عامل آن وجود کف در سطح تیکنر می باشدکه باعث ایجاد مشکلاتی از جمله گرفتگی لوله ها وکاهش عملکرد فلوتاسیون مواد می شود. در این تحقیق روشی برای جلوگیری از انتشار کف در سطح تیکنر مس-مولیبدن تغلیظ ۲ مجتمع مس سرچشمه پیشنهاد و اجرا گردید. در این روش ابتدا چاهک خوراک دهی تیکنر از نوع معمولی به چاهک‌ خوراک‌دهی نسل جدید از نوع پره‌ای تغییر یافت و سپس روی آن دوش‌های کف شکن نصب گردید. مجموعه ی این تغییرات باعث افزایش ۷ درصدی بازیابی آب و کاهش ۶۳ درصدی کدورت آب سرریز تیکنر گردید.

مهمترین وظایف چاهک خوراک دهی عبارتند از:

بیشترین پخش شدن انرژی پالپ ورودی

افزایش زمان ماند مواد در داخل چاهک خوراک دهی

جلوگیری از ورود مستقیم و مماسی پالپ به محیط ته نشینی

بیشترین رقیق سازی طبیعی با استفاده از آب سرریز خود تیکنر

هواگیری از پالپ ورودی به چاهک

چاهک خوراک دهی تیکنر کنسانتره مس-مولیبدن فاز ۱ از نوع سرندی بود و از یک دیواره با روزنه های یک سانتی متری تشکیل شده بود که این روزنه ها زود گرفته می شدند و باعث ریزش پالپ و کف از چاهک می شد و درنتیجه سرریز را به شدت کدر می کرد.

برای حل این مشکل چاهک آن به نوع پره ای تغییر یافت.

وجود پره ها و طاقچه باعث چرخش بیشتر مواد و در نتیجه افزایش زمان ماند مواد و اختلاط بیشتر مواد می شود. در نتیجه بیشتر مواد در همان قسمت مرکزی تیکنر ته نشین شده و درصد جامد خروجی مواد افزایش پیدا می کند.

علاوه بر نصب چاهک دوش های کف شکن نیز دور تا دور چاهک نصب شدند و باعث کاهش کف روی سطح تیکنر و افزایش شفافیت سرریز شد.

چاهک خوراک دهی تیکنر مس-مولیبدن ۲ نیز مشکلاتی داشت. ازجمله اینکه فاصله ای که در قسمت زیرین آن بود کم شده بود و مواد نمی توانستند از این قسمت عبور کنند در نتیجه از بالای چاهک پالپ وکف ریزش می کرد علاوهبر آسیب زدن به موتور باعث افزایش کف و کدورت سرریز تیکنر می شد. برای حل این مشکل قسمت مخروطی پایین آن به میزان ۲۰ سانتی متر پایین آورده شد.

همچنین برای جلوگیری از انتشار کف ورقه ای دور تا دور چاهک نصب گردید و روی آن دوش های کف شکن قرار داده شد.

در این ارائه به میزان آب بازیابی شده از ابتدای سال ۹۵ و برخی مشکلات خطوط ته ریز تیکنرهای باطله پرداخته شد.

حدود ۸۶ درصد آب مصرفی کارخانه پرعیار سازی را آب برگشتی تشکیل میدهد. شکل زیر منابع تامین آب برگشتی را نشان می دهد.

قسمت اعظم آب برگشتی را سرریز تیکنرهای باطله و خمیری تشکیل می دهد. هرچقدر که میزان آب بازیابی شده توسط تیکنرهای باطله بیشتر باشد بهتر است، زیرا آب بقیه آب ها خریداری می شوند. میزان آب بازیابی شده توسط تیکنرهای باطله رابطه مستقیمی با گشتاور تیکنرها دارد.شکل زیرنیز بیانگر این موضوع است. با افزایش گشتاور مقدار نسبت آب جبرانی که بر حسب تناژ خشک مصرف شده است کاهش پیدا کرده است.

این در حالی است که میزان فلوکولانت مصرفی نسبت به ابتدای سال ۷ درصد کاهش پیدا کرده است.

شکل زیر نیز میزان آب بازیابی شده توسط تیکنرهای باطله بر حسب تناژ خشک ورودی به کارخانه پرعیارسازی و همچنین مقدار آب جبرانی بر حسب تناژ خشک ورودی را نشان می دهد. از این نمودار متوجه می شویم که بازیابی آب نسبت به ابتدای سال حدود ۱۳/۵ درصد به دلیل افزایش گشتاور تیکنرها افزایش پیدا کرده است.

یکی از مشکلات تیکنر باطله ۳ عدم خوراک دهی کافی به آن می باشد به دلیل اینکه خطوط ته ریز آن در ۸ متر ابتدایی ۱۰ اینچی هستند و مابقی آن ۱۴ اینچی می باشد و این باعث می شود موقعی که به تیکنر خوراک کافی بدهند گشتاور آن بالا برود و در نتیجه نمی توان خروجی آن را زیاد کرد. چون موقعی که پالپ خروجی از لوله ۱۰ اینچی وارد لوله ۱۴ اینچی می شود سرعت آن کم می شود و فشار پالپ زیاد می شود و این موضوع باعث می شود که به عنوان یک گلوگاه عمل کند و نتوان خروجی رابیشترکرد.

مسیری که طبق طرح اولیه برای سرریز تیکنرهای کنسانتره وجود داشته به صورت زیر بوده است.

همانطور که در شکل معلوم است سرریز تیکنرهای مس به سمت تیکنرهای مس- مولیبدن و سرریز تیکنرهای مس-مولیبدن به سمت مخزن آب برگشتی بوده است. ولی به دلیل گرفتگی لوله های انتقال سرریز و رسوب مواد در مخزن آب برگشتی به طرح زیر تغییر پیدا کرد.

مسیری که برای سرریز تیکنرهای کنسانتره درحال حاضر وجد دارد به صورت زیر می باشد.

همان طور که در شکل بالا معلوم است همه سرریزهای تیکنرهای مس و مس-مولیبدن به سمت تیکنرهای باطله می رود واین سرریزها حاوی مقدار زیادی مس می باشد که در نهایت باعث هدرروی  ۵۰۰ تن کنسانتره در هر سال می شود.

مسیری که برای انتقال آب کنسانتره ها پیشنهاد داده می شود این است که در کارخانه پرعیارکنی ۱ سرریز تیکنرهای مس- مولیبدن به سمت تیکنرهای مس برود و سرریز تیکنرهای مس هم به سمت تیکنر های باطله برود. برخی از مزایای  این مسیر به شرح زیر می باشد.

• بازیابی مس راه یافته به سرریز تیکنرها
• حداقل بودن مسیر لوله کشی
• عدم ایجاد رسوب در مخزن آب برگشتی

عیب این تغییر این است که مسیر لوله ای که از سمت تیکنرهای مس-مولیبدن به سمت تیکنرهای مس می رود به دلیل وجود ذرات نرمه زیاد زود رسوب می کند بنا براین هرچند وقت یکبار باید این مسیر رسوب زدایی شود.

از مزایای دیگر این تغییر مسیر این است که خوراک ورودی به تیکنرهای مس رقیق تر می شود و درنتیجه سرعت ته نشینی افزایش می یابد.

مشکلی که تیکنرهای مس-مولیبدن کارخانه پرعیارکنی ۱ داشتند این بود که همیشه مقداری از بار خروجی تیکنر  را دوباره به تیکنر برگردانده می شد. این کار با هدف افزایش دانسیته خروجی تیکنرها انجام می شد. از معایب این کار می توان به دو مورد اشاره کرد، غلیظ سازی خوراک ورودی به تیکنرها و کارکرد تیکنر با دو برابر ظرفیت. در حال حاضر در ۹۰ درصد مواقع بار به داخل تیکنر برگردانده نمی شود.